بیش از ۲ هزار گونه گیاه دارویی کشور در معرض خطر است
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: بیش از ۲ هزار گونه گیاه دارویی در عرصههای جنگلی و مرتعی کشور در معرض خطر است.
به گزارش فارماتودی به نقل از ایرنا، ترحم بهزاد روز سه شنبه در چهارمین کنگره بین المللی و پنجمین همایش ملی زیست فناوری گیاهان دارویی و قارچهای کوهی در رامسر افزود: تاکنون بیش از هشت هزار گونه گیاهی در کشور شناسایی شده که بیش از دو سوم آن گونههای اروپایی است.
او بیان داشت: از این تعداد حدود هزار و ۷۲۸ گونه منحصربفرد ایران است و ۲ هزار و ۳۰۰ گونه دارویی خوراکی و صنعتی و بهداشتی است.
او یادآور شد: در حالی که در گذشته دارویی وجود نداشت، مردم دارویی از همین گیاهان برای مداوا استفاده میکردند و در دوران کرونا هم گیاهان داروی خیلی زیاد مصرف میشد.
مدیرکل دفتر امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اظهارداشت: با همه مزیتها و خواصی که گیاهان دارویی دارد متاسفانه هنوز در زمینه بهره برداری آن ساماندهی نشده است.
بهزاد بیان داشت: امروز عطاریهایی که در جای جای کشور فعالیت دارند بدون توجه به رعایت قوانین بهره برداری گونههای گیاهی برداشت میکنند و نکته مهمتر زمانی که تاریخ انقضای این گونهها در عطاریها بگذرد نه تنها خاصیت ندارند بلکه مضر هم هستند.
او اضافه کرد: رویکرد سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری در گذشته تولید علوفه بوده در حالی که امروز نوع نگاه تغییر کرده و برای بهبود معیشت مردم و طبیعت پوشش گیاهی برنامهها و راهبردهای قابل توجهی دارد.
به گفته این مسوول این برنامهها در قالب راهنمای طرح مرتعداری نظیر بوم گردی، گردشگری، زراعت چوب پرورش ماکیان، پروار بندی و مهمتر توسعه گیاهان دارویی است.
مدیرکل امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: امروز فعالیت در کشت گیاهان دارویی و ارزآوری که دارد خیلی میتواند به بهبود معیشت خانوارها کمک کند و ضمن آنکه فعالیت در این حوزه هم جلوی فرسایش خاک، تخریب طبیعت را میگیرد.
بهزاد ادامه داد: هزار و ۲۴۷ طرح بهره برداری از عرصههای ملی در سطح پنج میلیون و ۲۰۰ هکتار در کشور تهیه شده است، از این میزان سطح حدود چهار میلیون هکتار آن به صورت فعال و مورد بهره برداری قرار میگیرد و سطح مفید آن ۲ میلیون و ۵۶۰ هزار هکتار است.
سامان بخشیدن برداشت گیاهان دارویی
بهزاد، حفاظت، احیا و توسعه و بهره برداری بهینه از منابع طبیعی را رسالت این سازمان برشمرد و گفت: هم اکنون چهار نوع تولید قارچ در کشور داریم که سه نوع آن در مرتع و نوع دیگر آن در جنگلها بدست میآید.
او، قارچ قهوهای، قرمز و سفید در عرصههای مرتعی است که مورد اقبال کشورهای حاشیه خلیج فارس قرار دارد و کیلویی حدود ۸۰۰ هزار تومان خرید و فروش میشود و نوع دیگر قارچ ترافل است که در جنگلهای گلستان میروید و بهره برداری میشود.
مدیرکل امور مراتع سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری مجموع گونههای گیاهی شناخته شده در دنیا را ۳۹۰ هزار و ۹۰۰ گونه اعلام کرد و گفت: همانگونه که مرتع ۱۷ نوع کارکرد دارد گیاهان دارویی هم مزیتهای فراوانی از جمله تولید اکسیژن، حفظ منابع پایه، مدیریت آب و خاک، پالایش زمین، تنظیم چرخش آب در طبیعت و جلوگیری از سیلاب و ریزه گردها دارند.
او تاکید کرد: در زمان حاضر باید برای سامان بخشیدن برداشت گیاهان دارویی و تعدیل دام در عرصههای کشور برنامه ریزی کرد در غیر این صورت به زودی شاهد ریزگردها و سیلاب خواهیم بود. باید برای جلوگیری از خام فروشی گیاهان دارویی سیاستگذاری کرد و دانشگاههای علوم پزشکی، سازمان صمت، غذا و دارو ورود و بستر را برای سرمایهگذاری فراهم کنند و به جای صادرات خام در کشور فرآوری شود.
بهزاد خاطرنشان کرد: امروز با وجود آنکه آموزشهای لازم به جوامع محلی داده میشود و فرهنگسازی هم صورت گرفته منتهی باز هم شاهد ورود خودروها در مراتع هستیم که به صورت بیرویه و غیرمجاز برداشت میکنند و این سازمان هم با کمبود نیرو مواجه است.
از مجموع دست کم ۲۰۰ نفر شرکت کننده در این کنگره ۸۰ نفرشان به صورت حضوری و بقیه هم به شیوه برخط حضور دارند و اغلب این شرکت کنندگان از محققان تراز اول داخلی و پژوهشگران از کشورهای فرانسه، آلمان، استرالیا، کانادا، ایتالیا، لهستان، هند، چین و روسیه و کشورهای همسایه هستند.
حدود ۲۵۰ مقاله در دبیرخانه این کنگره رسید که حدود ۴۰ مقاله به صورت پوستری و به هم به صورت سخنرانی است و مجموعه مقالات برگزیده برای چاپ به منظور استفاده در مراکز علمی معتبر و بخشهای مربوط مورد استفاده قرار میگیرد.
اولین و سومین و چهارمین دوره این کنگره بین المللی در استان زنجان و دومی در گیلان برگزار شد.