سویه جدید کرونا در راه است؛ کاهش اثربخشی داروهای کووید

برخی داروها که در مرحله حاد بیماری کووید استفاده می‌شوند اثربخشی خود را به میزان زیادی از دست داده‌اند. ظاهرا این داروها در برابر زیرسویه‌های جدید کرونا که احتمالا در هفته‌های آینده غالب خواهند شد چندان موثر نیستند.

در بسیاری از کشورها شیوع ویروس کرونا، عامل ابتلا به بیماری کووید۱۹ از پاندمی  به مرحله “اندمی” یا بومی‌شدن رسیده و موارد ابتلای شدید و مرگ در میان مبتلایان به شدت کاهش یافته است.

 آژانس دارویی اتحادیه اروپا (EMA) روز شنبه، ۱۰ دسامبر نسبت به از دست رفتن کارآمدی بسیاری از داروهای مبتنی بر آنتی‌بادی‌ها که برای مقابله با ابتلای شدید به بیماری کووید تولید شده‌اند هشدار داد.

آنتی‌بادی‌ها (پادتن‌ها) مولکول‌های پروتئینی هستند که سیستم ایمنی بدن برای مقابله با عوامل مهاجم تولید می‌کند و اختلال در این کار خطر آسیب‌پذیری را افزایش می‌دهد.

اساس تولید بسیاری از داروهای سودمند برای مقابله با بیماری‌های سخت مانند کووید۱۹ گونه‌ای آنتی‌بادی آزمایشگاهی است که آنتی‌بادی‌های مونوکلونال یا پادتن‌های تک‌دودمانی نمونه‌ای از آنها به شمار می‌روند.

آژانس دارویی اروپا مستقر در آمستردام می‌گوید بررسی‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهند اثربخشی این گونه داروها در مقابل زیرسویه‌های جدید اومیکرون، به عنوان سویه غالب ویروس کرونا، به شدت کاهش یافته است.

استفاده از داروهای مبتنی بر آنتی‌بادی‌های مونوکلونال تا کنون به کاهش عوارض ابتلای شدید به کووید۱۹ در بسیاری از بیماران در معرض خطر یا بیماران در وضعیت حاد در بیمارستان‌ها منجر شده است.

هشدار سازمان جهانی بهداشت

مهم‌ترین انواع این گونه داروها توسط چند شرکت معتبر داروسازی بریتانیایی، فرانسوی و آمریکایی تولید شده‌اند اما سازمان جهانی بهداشت در ماه سپتامبر هشدار داد، از دو نوع از این داروها دیگر استفاده نشود زیرا در برابر زیرسویه‌های جدید موثر نیستند.

آژانس دارویی اتحادیه اروپا می‌گوید پادتن‌های این داروها برای خنثی‌سازی عوارض ابتلا به دو زیرسویه BQ.1 و BQ.1.1 که انتظار می‌رود در هفته‌های آینده زیرسویه غالب در کشورهای عضو اتحادیه باشند، اثربخشی قابل توجهی نداشته‌اند.

این آژانس در عین حال اعلام کرده که داروهایی نظیر Paxlovid یا پاکسلووید که شرکت داروسازی آمریکایی فایزر تولید کرده همچنان برای مداوای مبتلایان به این زیرسویه‌ها اثربخش هستند و کشورهای عضو اتحادیه باید برای بیماران در معرض خطر مقداری از آنها را تهیه و انبار کنند.

نخستین مورد ابتلا به ویروس کرونا و بیماری کووید۱۹ اواخر سال ۲۰۱۹ در چین تائید شد. این ویروس خیلی سریع تقریبا به سراسر جهان رخنه کرد.

در دو سال گذشته جهان شاهد شیوع سویه‌ها و زیرسویه‌های متعددی از ویروس کرونا بوده است که دو گونه آلفا و دلتا، که اکنون تقریبا از میان رفته‌اند، بسیار کشنده‌تر بوده‌‌اند.

سویه اومیکرون و زیرسویه‌های پرشمار آن در سال ۲۰۲۲ در اغلب کشورها غالب بودند و با وجود قدرت سرایت به مراتب بیشتر، کشندگی کمتری داشتند و حال مبتلایان به آنها در اغلب موارد چندان وخیم نبوده است.

بر پایه اطلاعاتی که دانشگاه آمریکایی جانز هاپکینز، جمع‌آوری و به‌روز می‌کند تا کنون بیش از ۶۴۸ میلیون و ۷۰۷ هزار مورد ابتلا به کرونا شناسایی شده و فراتر از شش میلیون و ۶۵۲ هزار نفر از مبتلایان جان خود را از دست داده‌آند.