از داروهای مسدودکننده کانال کلسیم چه میدانید؟
پزشکان معمولا از داروهای مسدودکننده کانال کلسیم برای درمان فشار خون بالا استفاده میکنند.
به گزارش فارماتودی به نقل از فرتاک نیوز، مسدودکنندههای کانال کلسیم نوعی دارو هستند که به منظور افزایش جریان خون و اکسیژن به قلب تجویز میشوند. پزشکان ممکن است مسدودکنندههای کانال کلسیم را برای درمان فشار خون بالا یا بیماریهای قلبی مختلف تجویز کنند.
مسدودکننده کانال کلسیم چیست؟
کلسیم برای انقباض عضلانی در بدن ضروری است. این ماده معدنی از طریق کانالهای یونی که منافذ ریزی روی سطح سلول هستند وارد سلولها میشود. این روند برای عملکرد عادی بدن ضروری است.
مسدودکنندههای کانال کلسیم مقدار کلسیمی که میتواند از طریق این کانالها وارد سلولهای قلب و دیواره رگهای خونی شود را کاهش میدهند.
بر همین اساس، این داروها میتوانند فشار در رگهای خونی و قلب را کاهش دهند.
کاربردها
پزشکان معمولا از داروهای مسدودکننده کانال کلسیم برای درمان فشار خون بالا استفاده میکنند. این داروها دارای کاربردهای دیگری نیز هستند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– درد سینه یا آنژین
– بیماری عروق کرونر قلب
– ضربان نامنظم قلب یا آریتمی
– میگرن
در حال حاضر، دانشمندان در حال بررسی کاربردهای بالقوه دیگر برای مسدودکنندههای کانال کلسیم هستند. به عنوان مثال، آنها بر این باورند که مسدودکنندههای کانال کلسیم با کاهش فشار خون ممکن است قادر به کاهش خطر بیماری آلزایمر باشند.
برخی انواع دیگر داروها اثری مشابه با مسدودکنندههای کانال کلسیم دارند.
مسدودکنندههای بتا
مسدودکنندههای بتا از طریق محدود کردن آثار هورمونهای استرس، مانند اپینفرین و نوراپینفرین، فعالیت قلب را کاهش میدهند. این داروها در کاهش فشار خون موثر عمل میکنند. از نمونههای مسدودکنندههای بتا میتوان به آتنولول (تنورمین) و متوپرولول (لوپرسور) اشاره کرد.
پژوهشگران دریافتند که مسدودکنندههای بتا و مسدودکنندههای کانال کلسیم در کاهش فشار خون موثر عمل میکنند که آنها را به درمانهایی مفید برای انواع مختلفی از شرایطی که بر قلب تاثیرگذار هستند، از جمله آنژین و آریتمی، تبدیل میکند.
مهارکنندههای ACE
با این وجود، انجمن قلب آمریکا مسدودکنندههای کانال کلسیم را به عنوان خط مقدم درمان دارویی برای فشار خون بالا برای بیشتر افراد توصیه میکند و مسدود کنندههای بتا باید به عنوان گزینه دوم مد نظر قرار بگیرند.
مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) نوع دیگری از دارو برای فشار خون بالا و انواع دیگر بیماریهای قلبی هستند. این داروها رگهای خونی را شل میکنند و عمل پمپاژ خون به سراسر بدن توسط قلب را تسهیل میکنند.
مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین در واقع آنزیمهایی تنگ کننده رگهای خونی را مسدود میکنند که امکان جریان بهتر خون در رگها بدون اعمال فشار بیش از حد را فراهم میکند.
از نمونههای مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین میتوان به لیزینوپریل (پرینویل، زستریل)، انالاپریل (وازوتک)، و بنازپریل (لوتنسین) اشاره کرد. آنها میتوانند موجب برخی عوارض جانبی، مانند سرفه یا تحریک پوستی شوند.
گاهی اوقات، پزشک ممکن است مهارکنندههای آنزیم مبدل آنژیوتانسین را همراه با یک مسدودکننده کانال کلسیم تجویز کند.
انواع و نمونهها
دو نوع مختلف از مسدودکنندههای کانال کلسیم وجود دارند که به نامهای دیهیدروپیریدینها و غیر دیهیدروپیریدینها شناخته میشود.
دیهیدروپیریدینها
دی هیدروپیریدینها نوع خاصی از کانال کلسیم در بدن را هدف قرار میدهند. آنها موجب گشاد شدن رگهای خونی و کاهش فشار خون میشوند.
از نمونههای دیهیدروپیریدینها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– آملودیپین (نورواسک)
– فلدیپین (پلندیل)
– نیکاردیپین (کاردن)
– نیفدیپین (ادالات، پروکاردیا)
– نیمودیپین (نیموتوپ)
گاهی اوقات، این داروها ممکن است رگهای خونی را بیش از حد گشاد کنند که میتواند به تورم در پاها منجر شود. پزشکان معمولا به تجویز دوزی که خطر این شرایط را کاهش میدهد توجه دارند.
پزشکان ممکن است خطر را با تجویز مسدودکنندههای کانال کلسیم طولانی رهش به حداقل برسانند. بدن این شکل از دارو را طی بازه زمانی طولانیتری جذب میکند که از گشاد شدن بیش از حد رگهای خونی پیشگیری میکند.
غیر دیهیدروپیریدینها
داروهای غیر دیهیدروپیریدین رگهای خونی را به روشی مشابه با دیهیدروپیریدینها گشاد میکنند. با این وجود، آنها دارای آثار اضافه بر قلب هستند که میتواند به کنترل ضربان سریع قلب کمک کند.
در حال حاضر، تنها دو داروی غیر دیهیدروپیریدین وجود دارند که شامل وراپامیل (کالان، ایزوپتین) و دیلتیازم (کاردیزم) میشوند.
وراپامیل به طور خاص سلولهای عضلانی قلب یا میوکاردیوم را هدف قرار میدهد. پزشکان از این دارو برای کاهش درد سینه استفاده میکنند زیرا رگهای خونی را شل کرده و مقدار اکسیژنی که قلب نیاز دارد را کاهش میدهد.
همچنین، وراپامیل برای کاهش ریتمهای سریع غیر عادی و بالقوه خطرناک قلب همانند تند تپشی فوق بطنی موثر است.
دیلتیازم دارویی است که برای کنترل اختلالات ریتم قلب (ریتمهای سریع یا نامنظم قلب) و کاهش فشار خون استفاده میشود. در مقایسه با وراپامیل، این دارو تاثیر کمتری بر ضربان قلب دارد.
عوارض جانبی و خطرات
از عوارض جانبی شایع مسدودکنندههای کانال کلسیم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– خستگی
– سوزش سردل
– گرگرفتگی صورت
– تورم در شکم، قوزکها یا پاها
از عوارض کمتر شایع این داروها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– یبوست
– سرگیجه
– ضربان بسیار سریع یا بسیار کند قلب
– گزگز یا بیحسی در دستها و پاها
– تنگی نفس
– خس خس سینه
– ناراحتی معده
– دشواری در بلع
– سرفه
از عوارض جانبی نادر نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– خونریزی لثه
– سردرد
– درد سینه
– غش
– تب
– زردی قسمت سفید چشم و پوست (یرقان)
– راشهای پوستی
هر فردی که این عوارض جانبی ناشی از مصرف داروهای مسدودکننده کانال کلسیم را تجربه میکند باید به پزشک مراجعه کند. اگر عوارض جانبی موجب مشکلات جدی شدهاند، پزشک ممکن است داروی تجویزی را تغییر داده یا دوز آن را کاهش دهد.