۲۶ دی ۱۴۰۳ ۷:۴۹ ب.ظ
کمبود داروهای این بیماران به مرحله بحرانی رسید
قرص «مادوپار» و «یاسنال» برای درمان و کنترل علایم بیماری پارکینسون، آلزایمر وبسیاری از داروهای روانپزشکی بسیار کمیاب شدند؛ قرص «پیموزاید» ایرانی و نمونه خارجی آن در داروخانهها کمیاب و حتی نایاب شده است. شربت «ریسپریدون»، «لیسکانتین»، «اپیلیم» و... نایاب است.
دختر جوانی حدود 6 ماه است که قرص «ویاس» 30 میلی گرمی مصرف میکند. تا امروز چندین داروخانه سراغ داروی ویاس را گرفته اما هنوز موفق به تهیه آن نشده است.
به گزارش فارماتودی، روزنامه شرق در گزاشی مینویسد که این شهروند میگوید: «برای درمان اختلال استرس و افسردگیام کپسول «ونلافاکسین» 75 هم مصرف میکنم که روی هم رفته هر 2 ماه یکبار باید حدود 550 هزار تومان برای دارو هزینه کنم که این میزان در کنار هزینه ویزیت 280 هزارتومانی پزشک و مبلغ نوار مغزی که هر بار در مطب گرفته میشود، مبلغ زیادی است.
زنی برای تهیه آمپول تزریقی « فلوانکسول» 20 میلی گرمی به چند داروخانه مراجعه کرده تا برای اختلال خواب و پرخاشگری همسرش آمپول را که تجویز پزشک بوده، تهیه کند. اما این آمپول در داروخانهها به ندرت پیدا میشود؛ «این آمپول را تا سال پیش به راحتی تهیه میکردیم اما حالا یکبار دارو را در شرق تهران و دفعه دیگر خیلی اتفاقی در شهرستان پیدا کردیم. تکلیفمان را نمیدانیم. مساله فقط نایابی دارو نیست، این ماه دارو پیدا شد، ماه دیگرچه میشود؟ »
کیمیایی به نام دارو
قرص «مادوپار» و «یاسنال» برای درمان و کنترل علایم بیماری پارکینسون، آلزایمر وبسیاری از داروهای روانپزشکی بسیار کمیاب شدند؛ قرص «پیموزاید» ایرانی و نمونه خارجی آن در داروخانهها کمیاب و حتی نایاب شده است. شربت «ریسپریدون»، «لیسکانتین»، «اپیلیم» و… نایاب است. قرص «پرفنازین» ایرانی به سختی پیدا میشود. قطره «هالوپریدول» که بسیار قطره و داروی مهمی است درداروخانهها موجود نیست. قرص «دپاکین» متقاضی زیادی دارد اما پیدا نمیشود. نمونه ایرانی هم موجود است اما تقاضا برای نمونه خارجی آن بسیار زیاد است.
کمیابی دارو باتشدید علایم بیماری اعصاب و روان
حمید یوسفی، روانپزشک در اینباره میگوید: «بیماران در حوزه روانپزشکی به یک محرک، انگیزه و تشویق بیرونی برای مصرف دارو نیاز دارند که وقتی شرایط دسترسی به دارو دشوار و محرک بیرونی از بین میرود، میتواند زمینه ساز عود و شدت علایم بیماری شود. در حال حاضر شاهد رواج همین معضل در میان بیمارانمان هستیم که در کنار سرگردانیشان برای تهیه دارو، با افزایش علایم بیماری و مشکلات ناشی از آن دست و پنجه نرم میکنند. متاسفانه در زمینه دسترسی به دارو با شرایط ناپایداری روبه رو هستیم. »
قرص «ریتالین» و مشابه آن از داروهای مهم و اصلی برای کنترل عدم توجه و بیش فعالی در حوزه سنی کودکان و نوجوانان است که حتی گاهی برای افراد بالغ هم تجویز میشود. این دارو در چند سال اخیر بسیار کمیاب بوده و مراجعان از نبود آن نگران و سرگردان شدهاند. بیمارانی که توان مالی دارند دارو را از کشورهای دیگر و یا بازار آزاد به قیمتهای متغیر و نجومی تهیه میکنند. اما بیماران زیادی در تهیه آن ناتوان هستند.
نامه و پیگیری انجمن روانپزشکان بیپاسخ ماند
علاوه بر کمبودهای دارویی در مطبهای روانپزشکی، بخشهای بستری بیمارستانهای روانپزشکی نیز با مشکلات و چالشهای متعددی در حوزه تامین دارو روبه رو شدهاند. چنانچه روزهای ابتدایی دی ماه امسال، انجمن روانپزشکان در خصوص کمبودهای داروهای تخصصی روانپزشکی و نگرانی گسترده بیماران و خانوادهها از دسترسی دشوار به داروها نامهای خطاب به «ابراهیم رییسی» رییس جمهور نوشتند و این نامه را رسانهای کردند. این نامه گرچه منتشر شد، اما کمبود و نایابی دارو در نه تنها در حوزه روانپزشکی بلکه در بسیاری از زمینهها به قوت خود باقیست.
اقدام نهایی پزشکان با نبود دارو
یک روانپزشک فعال در یکی از مراکز ارجاع کشور که با بیماران بستری سرو کار دارد نیز تاکید میکند: داروهایی مثل «هالوپریدول» تزریقی یا «لورازپام» تزریقی به ندرت یافت میشود. این داروها زمانی استفاده میشود که بیماران بسیار تحریکپذیر یا عصبانی هستند و امکان صحبت کردن ندارند، دارو در این حالت باید به شکل وریدی تزریق و بیمار به سرعت آرام شود، پزشکان در صورت نبود این داروها، بیمار را به صورت موقت و دست بسته در اتاقهای ایزوله بستری میکنند. این اقدام انتخاب نهایی پزشکان از سر اجبار است.
ترک اجباری و دردناک معتادان در بیمارستانها
به دلیل گسترش اعتیاد در کشور و ارجاع اجباری افراد درگیر با مواد مخدر توسط سیستم قضایی یا انتظامی، آمار افراد بستری در تختهای بیمارستانها رو به افزایش است، به همین دلیل در بیمارستانهای روانپزشکی نیز در تهیه بسیاری از مسکنها و داروهایی که در زمینه ترک استفاده میشود، با سختیهایی روبه رو هستیم. به خصوص اینکه آمار بیماران یا معتادان متهاجر که به خاطر مسایل قانونی، از روی ناچاری یا اجبار پروسه دردناک و سختی را برای ترک مواد مخدر سپری میکنند، افزایش یافته است.
افزایش بستری در بیمارستانهای روانپزشکی
همزمان با تشدید مسایل اقتصادی، گرانی و تورم، کاهش توان خرید مردم، کمیابی دارو شاهد افزایش بستری در بیمارستانها بوده و از سوی دیگر خانوادهها برای ترخیص بیمارشان که هفتهها یا ماهها در بیمارستانهای روانپزشکی بستری هستند، اقدامی نمیکنند. کمبود، گرانی و نایابی دارو به این نگرانی دامن زده و خانواده تصور میکند که اگر دستیابی به فلان داروی روان درمانی پس از ترخیص بیمارشان از مرکز درمانی موجود نباشد، چه اتفاقی رخ میدهد. به همین دلیل بیمارستاهای دولتی به دلیل کمبود تختهای بیمارستانی به شدت تحت فشار هستند.
نتیجه نامه انجمن روانپزشکان چه شد؟
این نکته که نتیجه مکاتبات و پیگیریهای رسمی و غیر رسمی انجمن علمی روانپزشکی ایران با مسئولان وزارت بهداشت و دغدغه فعالان و پزشکان این حوزه به کجا ختم شد، ابهام و سوال مهمی است که وزارت بهداشت هنوز پاسخ قطعی در این زمینه نداده و گزارش میدانی خبرنگار شرق از روانپزشکان، مطب، کلینیکها، داروخانهها و مصاحبه با بیماران نشان میدهد که کمبودهای دارویی همچنان پابرجا بوده و درصورت رفع مشکلات دارویی در برخی نمونهها، مشکلات و کمبودهای دیگری نیز به وجود آمده است
