معاون سازمان انرژی اتمی: ایران در تولید رادیوداروها جایگاه بینظیری دارد
معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی سازمان انرژی اتمی ایران درباره کسب رتبه اول ایران در حوزه تولید رادیوداروها اظهار کرد: در زمینه تولید رادیوداروهای تشخیصی و درمانی توانستهایم به جایگاه بینظیری در سطح منطقه دست یابیم.
به گزارش فارماتودی به نقل از مرکز دیپلماسی عمومی و اطلاع رسانی سازمان انرژی اتمی، محمد قنادی، معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی سازمان انرژی اتمی ایران در مصاحبه با برنامه «روزنه» رادیو گفتوگو بیان کرد: در تولید رادیوداروها توانستهایم به جایگاه بسیار چشمگیری در سطح منطقه دست یابیم و اکنون از نظر تولید رادیوداروهای درمانی، در مقام اول منطقه قرار داریم. در زمینه صادرات رادیوداروهای تشخیصی و درمانی نیز از جایگاه خوبی برخورداریم.
او افزود: در حال تحقیق و پژوهش برای تولید رادیوداروهایی هستیم که در سطح جهانی همزمان توسط کشورهای بزرگ، تولید میشود و از این منظر پا به پای مراکز درمانی و کشورهای پیشرفته؛ تولید رادیوداروهای درمانی در سازمان انرژی اتمی ایران در دست اقدام است. البته امیدواریم در مدت زمان بسیار کوتاه تولید شوند.
قنادی تصریح کرد: رادیوداروهای تشخیصی در تشخیص بسیاری از بیماریها نظیر خونریزیهای مغزی، انواع سرطانها، پوکی استخوان و نیز بیماریهای قلبی کاربرد داشته و موثر هستند؛ بهگونهای که سالانه حداقل یک میلیون بیمار ایرانی از رادیوداروهای تشخیصی نظیر تکنسیوم ۹۹-ام استفاده میکنند.
این استاد رادیو شیمی تصریح کرد: خوشبختانه با تلاش و همت بسیار موفق به تولید رادیوداروی درمانی ید ۱۳۱ برای درمان بیماری سرطان تیروئید شدهایم.
قنادی خاطرنشان کرد: رادیوداروهای تشخیصی و درمانی در ۲ مرکز راکتور تحقیقاتی تهران و نیز مرکز شتابدهنده کرج تولید میشوند و به عبارت بهتر، مراحل اولیه روند تولید و مصرف رادیوداروهای تشخیصی، ابتدا در مجتمع آب سنگین خنداب، سپس در سایتهای تهران و کرج و در نهایت در بیمارستانها صورت میپذیرد.
این استاد پژوهشگاه علوم و فنون هستهای عنوان کرد: یکی از کاربردهای رادیوداروها در تشخیص مشکلات مغزی همانند خونریزی یا تومور مغزی است که در این روش از رادیوداروی FDG (فلوئورودئوکسی گلوکز) برای انجام تصویربرداری سه بعدی در دستگاه پت استفاده شده و امکان تصویربرداری دقیقتر و با وضوح بیشتر فراهم میشود. این داروی رادیواکتیو (که در سازمان انرژی اتمی ایران تولید میشود) پس از مصرف بیمار، امکان تصویربرداری دقیقتر از مغز را فراهم میسازد چراکه جایگاه اصلی قند در مغز انسان بوده و این رادیودارو پس از قرارگرفتن در مغز به الحاق رادیوایزوتوپی به نام F۱۸ که گسیلکننده ذرات بتای مثبت بوده و باعث گسیل میلیاردها پرتو گاما از آن شده و نهایتا تصویربرداری انجام میشود. این روند بهطور کلی مکانیسم عمل رادیوداروهای تشخیصی است.
وی تاکید کرد: خوشبختانه در کشور ما نیز دستگاههای پت اسکن وجود دارد که با استفاده از این دستگاهها از رادیوداروهای تولید شده در سازمان انرژی اتمی ایران، نسبت به تشخیص بیماریها اقدام میکنند.
معاون سازمان انرژی اتمی ایران گفت: رادیوداروها در یک دستگاه شتابدهنده ذرات در کرج تولید شده و از اکسیژن ۱۸ اقدام به تولید F۱۸ میکنند که این عمل تولید در شرکت مصباح انرژی (خنداب) صورت میپذیرد. در طبیعت سه نوع اکسیژن وجود دارد که عبارتند از اکسیژن ۱۶، اکسیژن ۱۷ و اکسیژن ۱۸ که ناچاریم اکسیژن ۱۸ را بهطریقی از سایر اکسیژنها جدا کنیم. این مورد در خنداب اراک تولید میشود. مسیر کاملا مشخصی برای تولید رادیودارو باید طی کرد که نقطه آغاز آن در خنداب، نقطه میانی در کرج و مسیر پایانی در بیمارستانها و مراکز درمانی است.
او ادامه داد: در سطح جهانی ۲۰ میلیون نفر این رادیودارو را برای تشخیص بیماریهای خود مصرف میکنند و در ایران نیز تکنسیوم ۹۹-ام مورد استفاده یک میلیون بیمار در ۲۵۰ مرکز پزشکی هستهای قرار میگیرد. این دارو قابلیت تشخیص ۸۵درصد از این بیماریها را دارد.
قندی با اشاره به ضرورت استفاده از فناوری هستهای در حوزه کشاورزی توضیح داد: در حال حاضر ۷۰۰ میلیون نفر در سطح جهان از سوء تغذیه رنج میبرند و در کشور ما نیز ۳۰ درصد محصولات کشاورزی و مواد غذایی تلف شده که شامل مواد غذایی مورد استفاده برای ۳۰ میلیون نفر است. البته میتوان با استفاده از فناوری هستهای از این حجم عظیم محصولات کشاورزی و مواد غذایی نگهداری و مواد غذایی مورد نیاز ۳۰ میلیون نفر را تأمین کرد.