۲ آذر ۱۴۰۳ ۷:۱۲ ق.ظ
داروی که می‌تواند خاطرات را بازگرداند
شاید بتوان دسترسی به حافظه در افراد مسن یا کسانی که در مراحل اولیه بیماری آلزایمر هستند را با نوعی داروی آسم امکانپذیر کرد.
تحقیقات نشان می‌دهد شاید بتوان دسترسی به حافظه در افراد مسن یا کسانی که در مراحل اولیه بیماری آلزایمر هستند را با نوعی داروی آسم امکانپذیر کرد.
به گزارش فارماتودی به نقل از تکناک، رابرت هاوکس، عصب‌شناس دانشگاه گرونینگن در هلند دریافته است که کمبود خواب مانع از یادآوری و نه حفظ اطلاعات می‌شود.
بسیاری از دانشجویان در ایام امتحانات اغلب خواب را فدای درس خواندن می‌کنند، اما کمبود خواب می‌تواند بر حافظه تأثیر منفی بگذارد.
هاوکس و تیمش از روش اپتوژنتیک و داروی روفلومیلاست استفاده کردند تا “دانش پنهان” به دست آمده در شرایط بیخوابی را چند روز بعد دوباره بازیابی کنند.
روفلومیلاست یک داروی رایج برای درمان بیماری انسداد مزمن ریه (COPD) و بهبود عملکرد ریه است. این دارو با مهار فعالیت آنزیمی به نام فسفودی استراز-4 که در التهاب مسیرهای تنقسی بیماران COPD نقش دارد، عمل می‌کند.
هاوکس، دانشیار علوم اعصاب حافظه و خواب در دانشگاه گرونینگن و تیمش به طور گسترده بر تاثیر کمبود خواب بر فرآیندهای حافظه مطالعه کرده‌اند. هاوکس می‌گوید: ما قبلاً بر روی یافتن راه‌هایی برای بررسی تاثیر بیخوابی بر حافظه در طول دوره‌های بیخوابی تمرکز کرده بودیم.
با این حال، در آخرین مطالعه، او و تیمش به این موضوع که آیا بیخوابی به طور مستقیم باعث از دست دادن اطلاعات می‌شود یا صرفاً در بازیابی اطلاعات مشکلاتی ایجاد می‌کند؟ پرداخته‌اند.
هاکس گفت: کم‌خوابی پردازش حافظه را تضعیف می‌کند، اما هر دانشجویی می‌داند که پاسخی که در طول امتحان به ذهن نمی‌رسد را ممکن است ساعت‌ها بعد به یاد آورد. در واقع اطلاعات در مغز ذخیره می‌شود، اما بازیابی آن دشوار می‌شود.
هاوکس و تیمش از یک رویکرد اپتوژنتیک استفاده کردند. با استفاده از تکنیک‌های ژنتیکی، آن‌ها باعث شدند که پروتئین حساس به نور (کانال رودوپسین) به طور انتخابی در نورون‌هایی تولید شود که در طول یک فرایند یادگیری فعال می‌شوند.
این امر امکان یادآوری یک خاطره خاص را با تابش نور بر روی این سلول‌ها فراهم کرد. هاوکس می‌گوید: ما این رویکرد را برای نورون‌های هیپوکامپ در مطالعات خود درباره تاثیر بیخوابی و کمبود خواب بر ناحیه‌ای در مغز که اطلاعات مکانی و دانش واقعی در آن ذخیره می‌شود، به کار بردیم.
تصویری با بزرگنمایی بالا که بخشی از هیپوکامپ موش را نشان می‌دهد که در آن جمعیت کمی از نورون‌ها که یک رویداد یادگیری خاص را رمزگذاری می‌کنند، با برچسب قرمز نشان داده شده‌اند. نورون‌هایی که توسط رویداد یادگیری فعال نمی‌شوند با رنگ آبی نشان داده شده‌اند.
ابتدا، به موش‌های مهندسی شده ژنتیکی یک وظیفه یادگیری فضایی داده شد. آن‌ها باید مکان یک شی را یاد می‌گرفتند، فرآیندی که به شدت به نورون‌های هیپوکامپ متکی است.
موشها پس از چند روز مجبور بودند همین کار را انجام دهند، اما این بار با یک شی به مکان جدیدی منتقل شدند. موش‌هایی که برای چند ساعت قبل از اولین جلسه آموزش نخوابیده بودند نتوانستند این تغییر فضایی را تشخیص دهند، که نشان می‌داد موشها نمی‌توانند مکان‌های اصلی اشیاء را به خاطر بیاورند.
هاوکس می‌گوید: با این حال، بعد از فعال‌سازی مجدد نورون‌های هیپوکامپ که در ابتدا این اطلاعات را با نور ذخیره می‌کردند، موشها با موفقیت مکان‌های اصلی را به یاد آوردند. این نشان می‌دهد که اطلاعات در طول دوره بیخوابی در هیپوکامپ ذخیره می‌شود، اما بدون تحریک نمی‌توان اطلاعات ذخیره شده را بازیابی کرد.
مسیر مولکولی ایجاد شده در طول فعال‌سازی مجدد نورون‌ها نیز توسط داروی روفلومیلاست مورد هدف قرار می‌گیرد. هاوکس افزود: زمانی که ما به موش‌هایی که در دوره بیخوابی آموزش دیده بودند، درست قبل از آزمایش دوم روفلومیلاست دادیم، آن‌ها توانستند آموزشهای دوره بیخوابی را، دقیقاً مانند تحریک مستقیم نورون‌ها به یاد آورند.
از آنجایی که روفلومیلاست قبلاً از نظر بالینی برای استفاده در انسان تایید شده است و اثر آن بر مغز اثبات شده است، این یافته‌ها راه‌هایی را برای آزمایش اینکه آیا می‌توان از روفلومیلاست برای بازگرداندن اطلاعات “از دست رفته” در انسان استفاده کرد یا خیر، باز می‌کند.
کشف این که اطلاعات بیشتری نسبت به آنچه قبلاً پیش‌بینی میشد در مغز وجود دارد، و اینکه می‌توان دوباره به این خاطرات «پنهان» دسترسی پیدا کرد (حداقل در موشها) احتمالات هیجان‌انگیزی را به وجود می‌آورد.
هاوکس می‌گوید: ممکن است بتوان دسترسی به حافظه را در افرادی که مشکلات حافظه ناشی از افزایش سن یا بیماری آلزایمر در مراحل اولیه دارند با روفلومیلاست تحریک کرد و شاید بتوانیم خاطرات خاصی را دوباره فعال کنیم تا بتوانیم دوباره آن‌ها را به طور دائم بازیابی کنیم.
اگر نورون‌های آزمودنی در حالی که سعی می‌کنند خاطره‌ای را زنده کنند، یا اطلاعات را برای امتحان تجدیدنظر می‌کنند با دارو تحریک شوند، ممکن است این اطلاعات به‌طور محکم‌تری در مغز تثبیت شود. البته در حال حاضر همه این‌ها حدس و گمان است، اما زمان مشخص خواهد کرد که آیا این کار امکانپذیر است یا نه.
در این زمان هاوکس مستقیماً درگیر چنین مطالعاتی در انسان نیست. او توضیح می‌دهد: علاقه من در کشف مکانیسم‌های مولکولی است که زیربنای همه این فرآیندها هستند. «چه چیزی خاطرات را در دسترس یا غیرقابل دسترس می‌کند؟ چگونه روفلومیلاست دسترسی به این خاطرات “پنهان” را بازیابی می‌کند؟ مثل همیشه در مورد علم، با پرداختن به یک سوال، بسیاری از سوالات جدید را به صورت رایگان دریافت می‌کنید.
